ഭാഗം 4: പാതാളത്തിലേക്കുള്ള വിഷമയാത്രയുടെ തുടക്കവും കൈകേയിയുടെ നിർഭാഗ്യകരമായ ആഗ്രഹവും.
രാമൻ ശിവധനുസ്സ് പൊക്കിയെടുത്തതോടെ ജനകൻ അതീവ സന്തോഷത്തോടെയാണ് തന്റെ പുത്രിയായ സീതയെ രാമനെക്കൊണ്ട് വിവാഹം ചെയ്യാൻ തീരുമാനിക്കുന്നത്. അതിനായി അയോധ്യയിലേക്ക് ഒരു ദൂതനെ അയയ്ക്കുന്നു രാജാവ് ദശരഥനോട് ആഹ്വാനം അറിയിച്ച് വിവാഹത്തിൽ പങ്കാളിയാകണമെന്ന് അപേക്ഷിക്കുന്നു.
ദശരഥനും സഹോദരന്മാരും, മന്ത്രിമാരുമായി ചേർന്ന് മഹാ സൗഭാഗ്യത്തോടെയും ആഹ്ളാദത്തോടെയും മിഥിലയിൽ എത്തുന്നു. രണ്ടു രാജവംശങ്ങളായ അയോധ്യയും മിഥിലയും തമ്മിൽ ബന്ധം സ്ഥാപിക്കാൻ പോകുന്നു. ഇത് രാഷ്ട്രീയമായും ധാർമ്മികമായും ശക്തമായ ബന്ധമാണ്.രാമനും സീതയും തമ്മിൽ വിവാഹം നടക്കുന്നത് പോലെ തന്നെ സഹോദരന്മാരുടെയും വിവാഹം നടക്കുന്നു. ഭരതൻ മണ്ഡവിയുടെ മകൾ മാണ്ഡവ്യയെ വിവാഹം ചെയ്യുന്നു.ലക്ഷ്മണൻ സീതയുടെ സഹോദരിയായ ഊർമിളയെ വിവാഹം ചെയ്യുന്നു. ശത്രുഘ്നൻ മണ്ഡവിയുടെ മറ്റൊരു മകൾ ശ്രുതകീർത്തിയെ വിവാഹം ചെയ്യുന്നു. ഇതിലൂടെ നാല് സഹോദരന്മാരും നാല് സഹോദരിമാരുമായുള്ള വൈവാഹിക ബന്ധം മിഥിലയും അയോധ്യയും തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെ ദൃഢമാക്കുന്നു.
രാമനും സീതയും അതീവ അഴകിലും ധാർമ്മികതയിലും ദൈവികതയിലും ചാരുതയുള്ള ദമ്പതികളായി ഉയിർക്കുന്നു.വിവാഹശേഷം എല്ലാവരിൽ നിന്നും അനുഗ്രഹം സ്വീകരിച്ചശേഷം, ദശരഥനും പുത്രന്മാരും പുത്രവധുക്കളും ചേർന്ന് അയോധ്യയിലേക്ക് തിരിക്കുന്നു.
രാമനും സീതയും വിവാഹശേഷം അയോധ്യയിൽ എത്തിച്ചേരുമ്പോൾ രാജധാനിയിൽ ആനന്ദോല്ലാസമാണ്. പ്രജകളും മന്ത്രിമാരും രാജാവും പോലും രാമന്റെ ധാർമ്മികതയിലും സൗമ്യതയിലും മോഹിതരാകുന്നു. ദശരഥൻ തന്റെ സ്വപ്‌നസാക്ഷാത്കാരംപോലെ രാജസിംഹാസനത്തിൽ രാമനെ ഇരുത്താനുള്ള ആലോചന ആരംഭിക്കുന്നു. മന്ത്രിമാരുടെ സഹായത്തോടെ ദശരഥൻ തന്റെ മകനായ രാമനെ അടുത്ത ദിവസം യുവരാജനായി പ്രഖ്യാപിക്കാൻ തീരുമാനിക്കുന്നു. ഈ വിവരം രാജധാനിയിലുടനീളം ആഘോഷപൂർവം പരക്കുന്നു.
ദശരഥന്റെ ഏറ്റവും പ്രിയഭാര്യയായ കൈകേയിക്ക്, പരിചാരികയായ ദുഷ്ടബുദ്ധിയുള്ള മന്തര എന്ന സ്ത്രീ ഈ സന്തോഷവാർത്ത തീവ്ര വിഷമായി പകർന്നു നൽകുന്നു.
മന്തരയുടെ ചൊല്ലിൽ:
“ഭാവിയിൽ കൗസല്യക്ക് മാത്രമേ രാജമാതാവിന്റെ സ്ഥാനം ഉണ്ടാകുകയുള്ളൂ. നീയും ഭരതനും അവഗണിക്കപ്പെടും.”
മന്ദരയുടെ ഗൗരവപൂർണ്ണമായ വ്യാഖ്യാനങ്ങളാൽ മനസ്സുലയുന്ന കൈകേയിക്ക് തന്റെ മകനായ ഭരതനാണ് രാജാവാകേണ്ടത് എന്ന മോഹം മനസ്സിൽ അലട്ടുന്നു. കൈകേയി ദശരഥൻറെ അടുത്ത് സ്വന്തം ദുഃഖവും ക്രോധവും പ്രകടമാക്കി. ദശരഥൻ അവളെ ശാന്തയാക്കാൻ എത്തുമ്പോൾ, കൈകേയി മുന്‍കാലത്ത് ദശരഥൻ അവളോട് നൽകിയ രണ്ടു വരദാനങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുന്നു: ഒന്ന് ഭരതന് രാജ്യം നൽകണമെന്നും രണ്ട് രാമനെ 14 വർഷത്തേക്ക് വനവാസത്തിലേക്കയയ്ക്കണമെന്നും ആയിരുന്നു.കൈകേയിയുടെ ആഗ്രഹം ദശരഥനെ തകർക്കുന്നു. തന്റെ പ്രിയപുത്രനെ അവിടെ നിന്ന് മാറ്റേണ്ടി വരും എന്ന സങ്കടത്തിൽ അദ്ദേഹം മനഃപൂർവം നിരന്തരം ദുഃഖമനുഭവിക്കുന്നു. എന്നാൽ, രാജധർമ്മം പാലിക്കാൻ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധനായ ദശരഥൻ കഠിന മനസ്സോടെ അത് അംഗീകരിക്കുന്നു.
രാമനോട് വനത്തിൽ പോകണമെന്ന് പറഞ്ഞപ്പോൾ രാമൻ പ്രതികരണമൊന്നുമില്ലാതെ അത് സ്വീകരിക്കുന്നു. തന്റെ പിതാവിന്റെ വാക്ക് പാലിക്കപ്പെടണമെന്ന ആഗ്രഹം കൊണ്ട് രാമൻ അയോധ്യയും രാജത്വവും ഉപേക്ഷിച്ച് വനപഥത്തിലേക്ക് പുറപ്പെടാൻ തയ്യാറാകുന്നു.