രാമായണം ഭാഗം 20: രാമ-രാവണ സമാഗമം
പകൽ കരിഞ്ഞു പോകുന്ന പോലെ നീണ്ടുനിന്ന ആ യുദ്ധദിവസങ്ങൾ പലയടവുകളും കടന്ന് എത്തിയിരുന്നു. അതിന്റെ ശക്തിപൂർണ്ണമായ അവസാനത്തിലേക്ക്. വാനരസേനയും രാക്ഷസസേനയും തങ്ങളുടെ ഏറ്റവും ധീരന്മാരെ നഷ്ടപ്പെട്ട്, രക്തം വെള്ളമാകുവോളം ഏറ്റുമുട്ടി, യുദ്ധം ഒരു തീരത്ത് എത്തണമെന്ന പ്രതീക്ഷയിലായിരുന്നു അവർ. അതാണ് അന്നത്തെ രാവിന്റെ പ്രാരംഭം – ഒരൊറ്റ മുഖാമുഖം, ഒരൊറ്റ അന്തിമവാക്യം പോലെ.
രാവണൻ അതിജീവിച്ചിരുന്നുയർന്ന്, തന്റെ ധീരന്മാരെ എല്ലാ ദിശകളിലേക്കുമയച്ച് പോരാടി, ഇനിയിപ്പോൾ രാവണൻ തനിച്ചാണ് പോരാടുന്നത്. ലങ്കയുടെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഗോപുരത്തിൽ നിന്ന് താഴേക്ക് നോക്കിയപ്പോൾ അയാൾക്ക് മണ്ണിന്റെ നിറം പോലും മാറിയിരുന്നതായി തോന്നി. വാനരസേനയുടെ ഓരോ നീക്കവും തന്നെ വളഞ്ഞെത്തുന്നതായി കണ്ടപ്പോൾ, അയാളിൽ അഹങ്കാരമില്ലാതെ ആദ്യമായി പേടി ഉയർന്നുവന്നു.
അതേ സമയം, രാമൻ തൻ്റെ മനസ്സിൽ തീർന്നുകൊണ്ടിരുന്ന ചിന്തയുമായി മുന്നോട്ട് നടന്നു – യുദ്ധം നിർഭാഗ്യവാന്മാരുടെ വെറും ത്യാഗമാകരുത്. സീതയെ തിരികെ കിട്ടണമെന്ന ലക്ഷ്യത്തിൽ ആത്മാഭിമാനവും, ധർമ്മവും ചേർത്ത് ഒരു പ്രതികരണമാണ് വേണ്ടത്. രാക്ഷസരാജാവായ രാവണനോട് നേരിട്ട് സംസാരിക്കണം, അതിനുള്ള സമയമിതാണെന്ന് രാമൻ തീരുമാനിച്ചു.
അവൻ രണ്ടു വാക്കുകൾ മാത്രം ചോദിച്ചു:
“നീ എന്തിനാണ് ഇത്രയും നാശം തിരഞ്ഞെടുത്തത്?”
ആ ചോദ്യം മിന്നൽ പോലെ രാവണന്റെ നെഞ്ചിൽ തറച്ചു. ആ നിമിഷം രാവണന് അതിന്റെ അര്ത്ഥം വ്യക്തമായില്ല പിന്നീടത് അയാളുടെ പുറകിൽ നിന്നു കുത്തിയ വാൾ പോലെ, അയാളെ സ്വയം തിരിഞ്ഞുനോക്കാൻ നിർബന്ധിച്ചു.
രാവണൻ രാമനെ പോലെ പ്രതിവാദം തീർക്കാൻ ശ്രമിച്ചു:
“സീത എന്നൊരു സ്ത്രീക്ക് വേണ്ടി നീയും കുരങ്ങൻമാരുമായി രാജ്യം നശിപ്പിക്കുന്നത് എന്തിനാണ്?”
പക്ഷേ, രാമന്റെ മറുപടി വാത്സല്യത്തിന്റെ വലിയതോതിലായിരുന്നു:
“സീതയെന്നത് ഒരു സ്ത്രീയുടെ പേര് മാത്രമല്ല. അവൾ ധർമ്മത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. അവളെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയത് സ്നേഹത്തെ, വിശ്വാസത്തെ, മര്യാദയെ തറപറ്റിച്ചത് പോലെ. അതിന് ഒരു ഉത്തരവാദിത്തം തീർക്കണമെന്നതായിരിന്നു എന്റെ പ്രേരണ.”
അപ്പോൾ, ആ ലങ്കയുടെ നിഴൽ മാറുന്നത് പോലെ, ഒരുനിമിഷം രാവണന്റെയും ദൃഷ്ടി മാറി. അയാൾക്ക് മനസ്സിൽ ഓർമയായത്, തന്റെ അനുജന്മാരുടെ വീഴ്ച, പിതാമഹനായ സുമാലിയുടെ ഉപദേശങ്ങൾ, കായകം കനിഞ്ഞപ്പോൾ പോലും അലസമല്ലാതിരുന്ന മായാവികളായ സഹോദരിമാർ.
“എന്തായാലും, ഈ വഴിയുടെ അന്ത്യത്തിൽ നിന്നെ ഞാൻ തോൽപ്പിക്കേണ്ടതുണ്ടാകും,” എന്നതായിരുന്നു രാവണന്റെ അവസാന വാക്ക്. രാമൻ അതിനുത്തരവായി തലതാഴ്ത്തി, “അതോ, നീ നിന്നെ രക്ഷിക്കേണ്ടതായിരിക്കാം.”
അങ്ങനെ, മഹായുദ്ധത്തിന് മുമ്പുള്ള ആ സംവാദം തീർന്നു. അതൊരു വാക്കുകളുടെ യുദ്ധമായിരുന്നില്ല — അതൊരു ദൃശ്യപരമായ ആന്തരിക പോരാട്ടം ആയിരുന്നു. അതിന്റെ നാൾവഴികളിലുള്ള ചിന്തകളാണ് പിൽക്കാലങ്ങളിൽ തത്ത്വചിന്തകളായി വളരുന്നത്.
അവരൊരേ നിലയിലല്ലായിരുന്നെങ്കിലും, ആ രാത്രിയിൽ, അതിജീവനം കൊണ്ടുള്ള മൗനം അവരുടെ ഇടയിൽ ഒരുമിച്ചു. ഒരാൾ നീതിയിലായിരുന്നു, മറ്റൊരാൾ അതിന്റെ അകത്ത് ശരണം തേടിയവനായിരുന്നു – എന്നാൽ ഇരുവരും അന്ത്യത്തിന്റെയും സത്യത്തിന്റെയും അതേ വാതിലിന്റെ മുന്നിൽ നിൽക്കുകയായിരുന്നു.തകർച്ചയുടെ കവാടത്തിൽ അവർ ഒരേ പോലെ മനുഷ്യരാണ് – നിലകൊള്ളാൻ ധൈര്യവും വീഴാൻ മാനവികതയും ഉള്ളവരാണ്.”